توافق اتمي قبل از ضربالاجل محتمل است
اين توافق قرار است اقداماتي را مشخص نمايد كه ايران را از دستيابي به بمب اتمي محروم سازد و در مقابل تحريمهاي اقتصادي عليه ايران لغو گردند. شكست در دستيابي به توافقي ميتواند به مفهوم فرو پاشيدن تمامي پروسه مذاكرات ساليان باشد. روحاني گفت "ما معتقديم كه حلوفصل موضوعات در 40روز باقيمانده امكانپذير است،". او اضافه كرد بهرغم اينكه اختلافات قابل ملاحظهيي در جزئيات باقيمانده كه نيازمند مذاكرات هست، ايران داراي "اراده سياسي "براي رسيدن به توافق نهايي ميباشد. صحبتهاي روحاني دوشنبه شب بطور مستقيم از تلويزيون دولتي ايران پخش شد... اظهارات روحاني در آستانه شروع گفتگوهاي وين احتمالاً با هدف تزريق خوشبيني جديد در مذاكرات بوده است ولي ارزيابيهاي او با تحولات صحنه [مذاكرات] همخواني نداشت. اظهارات وي با اظهارات عباس عراقچي مذاكرهكننده ارشد ايران كه روز جمعه پيشبيني كرد گفتگوها تمديد خواهند شد نيز در تضاد بود».خبرگزاري آسوشيتدپرس 22 مهر 1393 ـ 14 اكتبر 2014
ضرورت يافتن چارچوبي براي ادامه مذاكرات اتمي
« بهدليل باقي ماندن اختلافهاي اساسي مابين انتظارات ايران و آمريكا در آستانه مذاكرات اتمي در وين، طرفين گفتوگو در وضعيت موجود ميبايد تلاش براي رفع اختلافها را موقتاً تعطيل و در عوض، از زمان باقيمانده براي طرح توافقي تازه جهت توجيه ادامه گفتوگوها بعد از انقضاي مهلت ۲۴ نوامبر بهره بگيرند. با توجه به اخطار قانونگذاران آمريكا در مورد رعايت مهلت تعيينشده براي رسيدن به نتيجه ملموس و جامع اتمي با جمهوري اسلامي ايران، فروختن دومين تمديد مهلت به كنگره براي دولت اوباما ظاهراً دشوار خواهد بود، بهخصوص بعد از انجام انتخابات مياندورهاي آينده كه انتظار ميرود در هر دو مجلس نمايندگان و سنا موقعيت كنوني جمهوريخواهان تقويت شود.
انتخابات سراسري آمريكا روز ۴ نوامبر، ۲۰ روز پيش از انقضاي مهلت ختم مذاكرات اتمي با ايران انجامميشود. طي انتخابات ياد شده رقابت براي تمام ۴۳۵ كرسي مجلس نمايندگان (كه در آن جمهوريخواهان اكثريت دارند) و ۳۳ كرسي از ۱۰۰كرسي مجلس سنا صورت خواهد گرفت. در صورت افزايش شش كرسي بهشمار نمايندگان جمهوريخواه در سنا، كنگره آمريكا و قدرت قانونگذاري از اختيار حزب دموكرات خارج خواهد شد. علاوه بر قانونگذاران آمريكا، نمايندگان رسمي ايران نيز پيشتر، از عدم تمايل براي تمديد مذاكرات ياد كردهاند، در حالي كه هر دو دولت ايران و آمريكا در مورد رعايت مهلت تعيينشده بلوف ميزنند و از بخت تمديد مهلت مذاكرات پشتيباني خواهند كرد.
مذاكرات بينتيجه فني
بينتيجه ماندن گفتگوهاي فني ۷ و ۸ ماه اكتبر جاري ميان ايران و نمايندگان آژانس بينالمللي انرژي اتمي در تهران، در آستانه انجام مذاكرات سياسي ميان ايران و نمايندگان گروه موسوم به ۱+۵، نشان داد كه دولت كنوني مجاز به قبول خواستههاي جامعه جهاني، رفع ابهام پيرامون آنچه «فعاليتهاي اتمي مشكوك به داشتن ابعاد نظامي» خوانده شده، و در نتيجه هموارتر ساختن مسير گفتگوهاي سياسي با گروه ۱+۵ نيست. بيانيه روز ۹ ماه اكتبر آژانس حاكي است كه نمايندگان ناظر از تهران دست خالي باز گشتهاند و نهايي ساختن سومين مرحله گفتوگوها كه بخش اساسي آن مربوط به آزمايش ماشه بمب اتمي در پارچين است (در وضعيت موجود) امكانپذير نيست.
انفجار يكشنبه گذشته در پارچين نيز شرايط بازديد احتمالي بازرسان از محل را (با وجود فاصلهدار بودن محل انفجار از محل مورد نظر بازرسان) تا آيندهاي نامعلوم منتفي ساخته است. جمهوري اسلامي ايران تاكنون از سياست گروگانگيري مذاكرات فني بهمنظور پيشرفت در مذاكرات سياسي اتمي پيروي كرده است. با وجود دو دور همكاريهاي فني مثبت تهران طي ۶ ماه گذشته با آژانس و به نسبت كاهش شانس رسيدن به توافق جامع اتمي، به نظر ميرسد كه اين سياست بار ديگر به قوت گذشته در دستور كار تهران قرار گرفته و در نتيجه بازرسان آژانس از تهران دست خالي باز گشتهاند.
شرايط تمديد توافق
از يك سو قانونگذاران آمريكايي مخالف با تمديد مهلت مذاكرات با ايران (از جمله سناتور با نفوذ رابرت مندز و سناتور باب كوركر) استدلال ميكنند كه در تهران ارادهاي براي رسيدن به توافق جامع با جامعه جهاني در بين نيست و جمهوري اسلامي ايران همچنان وقتكشي ادامه ميدهد. از سوي ديگر مخالفان توافق اتمي در درون هيأت حاكمه جمهوري اسلامي (اصولگرايان و نظاميان) نيز طي ماههاي اخير موقعيت خود را در مقايسه با دولت بهبود بخشيدهاند و بر ميزان فشارها عليه ادامه مذاكرات افزودهاند. وزير خارجه آمريكا به نمايندگي از سوي دولت متبوع خود به دفعات تأكيد كرده است به توافق نرسيدن بهتر از رسيدن به يك توافق بد است و وزير خارجه ايران نيز در تبليغات اخير خود يادآور شده: بدترين توافق به توافق نرسيدن است. جمهوري اسلامي در قبال دريافت امتيازات مالي تاكنون به بخشي از خواستههاي جامعه جهاني در زمينه محدود ساختن ظرفيتهاي اتمي خود تن داده است. دولت آمريكا نيز تاكنون چند بار كارنامه مذاكرات اتمي با دولت روحاني را با اين استدلال كه ايران از ظرفيت دست يافتن به بمب اتميدورتر شده دفاع كرده است. هيچيك از دو دولت ايران و آمريكا، با در نظر گرفتن هزينههاي احتمالي، به هيچوجه مايل به اعلام شكست مذاكرات يك سال گذشته نيستند.
به اين ترتيب، در چارچوب يك توافق تازه و در قالب ادامه مذاكرات دولت آمريكا موافقت خواهد كرد در حدود ماهانه ۵۰۰ ميليون دلار (به سياق ۹ ماه گذشته) از داراييهاي بلوكه شدهايران را در اختيار دولت روحاني قرار دهد و در عوض دولت روحاني نيز با حمايت آيتالله خامنهاي به ادامه وضع موجود (دور ماندن از ظرفيت انفجار اتمي) – طي ماههاي آينده رضايت خواهد داد با اين نويد كه مذاكرات تاكنون با «تدبير» ادامه يافته و اميد براي نهايي ساختن آن واقعي است.
در صورت حصول توافق براي تمديد محتمل مذاكرات براي چند ماه ديگر، دولت آمريكا برنده واقعي است كه از اين بابت كمترين هزينهاي متحمل نخواهد شد، اگرچه قانونگذاران آمريكا، با مبادرت به جنگ زرگري و همچنين بهمنظور انتقاد از دولت اوباما، نارضايتي خود را از تمديد مذاكرات اعلام خواهند داشت.
بازنده واقعي عدم خروج از بنبست اقتصاد ملي ايران است كه در نتيجه ادامه وضع موجود زيانهاي مخرب تحميل تحريمها با ارزش سالانه تا ۲۰۰ ميليارد دلار همچنان با تشديد فقر عمومي تحمل ميكند».
سايت راديو فردا21 مهر 1393 ـ 13 اكتبر 2014
آغاز نشست سهجانبه مذاكرات هستهاي ايران در وين
« روز سهشنبه ۲۲ مهر، نشست سهجانبه معاونان وزيران خارجه ايران و آمريكا و مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در وين اتريش آغاز شد. به گزارش خبرگزاري ايرنا، اين نشست براي مذاكره درباره اختلافات باقيمانده ميان ايران و گروه ۱+۵ آغاز شدهاست. براي اين منظور هيأت مذاكرهكننده ايران به سرپرستي محمدجواد ظريف، وزير خارجه، بامداد سهشنبه وارد وين شد. به گزارش خبرگزاري فارس، عباس عراقچي، مجيد تخت روانچي، و حميد بعيدينژاد، از وزارت خارجه، محمد اميري، از سازمان انرژي اتمي، و دو مشاور حقوقي از جمله اعضاي هيأت ايراني هستند.
نشست روز سهشنبه بخشي است از هشتمين دور مذاكرات جامع هستهيي ميان ايران و ۱+۵ كه با محوريت ديدار هيأت ايراني با هيأت آمريكايي برگزارميشود. به گزارش ايرنا، محمدجواد ظريف در بدو ورود به وين در جمع خبرنگاران گفت :«اين دور از مذاكرات ميتواند راه رسيدن به توافق نهايي را هموار كند».
وي با اين حال افزود :«البته رسيدن به توافق در اين مذاكرات بسيار بعيد است بهخاطر اينكه موضوعاتي كه هنوز باقي ماندهاست كه بايد حلوفصل شوند، موضوعات بسيار زيادي هستند».
سايت راديو فردا 22 مهر 1393 ـ 14 اكتبر 2014