مارلون براندو، یاغی بیقرار هالیوود
کسب جوایز گوناگون از جمله دو جایزه اسکار به عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد، دستمزدهای میلیون دلاری و الگویی برای مردان نسلهای گوناگون امتیازاتی بود که مارلون براندو در دوران حیات خود از آن برخوردار شد. دست کم از دید برخی از همکاران و منتقدان: مارلون براندو عاشق "ترینها" بود و در زندگی پرفراز و نشیب خود "ترینها"ی زیادی را نیز تجربه کرد چه از لحاظ مثبت و چه از لحاظ منفی. مارلون براندو که با فیلم "اتوبوسی به نام هوس" به کارگردانی الیا کازان (محصول ۱۹۵۱) برای نخستین بار نامزد جایزه اسکار شد، در طول چندین دهه فعالیت هنری خود، جوایز مختلفی را به خود اختصاص داد.
مارلون براندو (جپ) در کنار آنتونی کوئین (راست) در فیلم "زندهباد زاپاتا"
او الیا کازان را کارگردانی ایدهآل برای هر هنرپیشهای میدانست. مارلون براندو در فیلم "اتوبوسی به نام هوس"نقش آفرینی کرد. این فیلم اقتباسی از درامی به همین نام به قلم تنسی ویلیامز بود.در سال ۱۹۵۲ مارلون براندو در کنار آنتونی کوئین در فیلم "زندهباد زاپاتا" نقشآفرینی کرد که کارگردانی آن را هم الیا کازان برعهده داشت. براندو در این فیلم نقش امیلیانو زاپاتا، یکی از قهرمانان ملی مکزیک را بازی میکند. براندو بهخاطر بازیگری در این فیلم در جشنواره سینمایی کن مورد تقدیر قرار گرفت و به عنوان بهترین بازیگر سال برگزیده شد.بازیگری درخشان مارلون براندو در فیلم "ژولیوس سزار"، سبب شد که او در سال ۱۹۵۳ جایزه آکادمی فیلم بریتانیا را دریافت کند. براندو در فیلم "ژولیوس سزار" نقش مارک آنتونی را ایفا کرد. ناگفته نماند که این فیلم برای براندو نامزدی جایزه اسکار به عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد را نیز به همراه داشت.
"در بارانداز" سومین همکاری براندو و کازان و همچنین از موفقترین فیلمهای هر دو محسوب میشود. این فیلم که با ۹۰۰ هزار دلار هزینه بیش از ۹ و نیم میلیون دلار فروش داشت، ۸ جایزه اسکار به دست آورد، از جمله جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد برای هنرنمایی مارلون براندو. این فیلم بیش از پیش چهرهی طغیانگر براندو را در اذهان تثبیت کرد.براندو در اوایل دههی ۶۰ میلادی خود اقدام به تاسیس یک شرکت فیلمسازی کرد که فیلم معروف "شورش در کشتی بونتی" نیز توسط همین شرکت تهیه شده است. این بازیگر معروف ایفای نقش اول در این فیلم را نیز خود برعهده داشت. براندو در آن دوران به حمایت از اقلیتهای قومی در آمریکا پرداخت و به خاطر اظهارات انتقادیاش بارها خبرساز شد.مارلون براندو با رابرت ردفورد در فیلم "تعقیب" (محصول ۱۹۶۶) که کارگردانی آن را آرتور پن برعهده داشت ، هنرنمایی کرد .مارلون براندو یک سال بعد در نقشی کاملا متفاوت ظاهر شد و در کنار سوفیا لورن، ستاره محبوب سینمای ایتالیا برای بازیگری در فیلم "کنتسی از هنگکنگ" جلوی دوربین قرار گرفت. فیلمنامهنویس و کارگردان این فیلم نیز چارلی چاپلین بود.
سال ۱۹۷۲ در "پدرخوانده".
در سال ۱۹۷۲ بود که براندو محبوبترین نقش خود را ایفا کرد، نقشی که برای او دومین جایزه اسکار را به ارمغان آورد: "پدرخوانده". البته براندو برای اعتراض به سرکوب سرخپوستان در آمریکا از گرفتن این جایزه خودداری کرد. "پدرخوانده" که بر مبنای رمانی معروف از ماریو پوزو ساخته شده، نام فرانسیس فورد کوپولا را به عنوان کارگردانی توانمند بر سر زبانها انداخت. "اینک آخرالزمان" از دیگر همکاریهای مارلون براندو و فرانسیس فورد کوپولا محسوب میشود. این فیلم که ماجرای آن در جنگ ویتنام میگذرد، در سال ۱۹۷۹ به پردهی سینماها راه یافت. "اینک آخرالزمان" نخل طلایی جشنواره کن، دو جایزه اسکار و سه جایزه گلدن گلوب را از آن خود کرد، اما از لحاظ تجاری ناموفق بود. منتقدان این فیلم را از پرنفوذترین آثار سینمایی میدانند. ."فصل سفید خشک" که در سال ۱۹۸۹ به اکران درآمد، داستان ویرانی دو خانواده، یکی سیاهپوست و دیگری سفیدپوست، در جریان شورشهای سووتو است. براندو در این فیلم که به موضوع آپارتید میپردازد، نقش وکیلی را بازی میکند که از هوادران ضدنژادپرستی حمایت میکند. براندو برای بازیگریدر این فیلم برای آخرین بار نامزد دریافت جایزه اسکار شد.فیلم "دون خوآن دمارکو" که مارلون براندو در آن در کنار جانی دپ، ستاره محبوب هالیوود بازیگری کرده، از آخرین آثار براندو محسوب میشود. وی در این فیلم در نقش یک روانکاو سالمند ظاهر میشود که بیمار مراجعهکننده به وی (با بازیگری جانی دپ) خود را دون خوآن میپندارد. مارلون براندو برای شش فیلم نخستی که بازی کرد، پنج بار نامزد دریافت جایزه اسکار شد و یک بار هم این جایزه را شکار کرد. او در مجموع هشت بار نامزد دریافت جایزه اسکار شد.راندو یکی از تاثیرگذارترین بازیگران تاریخ سینما محسوب میشود و در میان شمار زیادی از علاقمندان به سینما و همچنین منتقدان سینمایی به عنوان بهترین بازیگر تاریخ سینما شناخته میشود. براندو تا آخرین سالهای زندگیاش همچنان به فعالیتهای سینمایی خود ادامه داد، اگر چه در نقشهایی کم و بیش کوچکتر.
مارلون براندو سه بار ازدواج کرد و ۱۱ فرزند از خود به جای گذاشت. براندو در روز اول ژوئیه ۲۰۰۴ در سن هشتاد سالگی در لس آنجلس چشم از جهان فرو بست.
D.W